Dak Helling 1997-05-14 Aansluitproblemen worden gemakshalve vergeten

In de serie 'de pineut' ditmaal een gerenoveerde twee-onder-een-kap woning waarvan het dak door twee verschillende aannemers gerenoveerd werd met twee verschillende typen dakpannen. Dat hierbij aansluitproblemen op kunnen treden was door beiden te voorzien. Dat echter geen van beide hier iets aan deed kun je in je stoutste dromen niet bedenken.

Aan de linker zijde van de woningscheidende wand werd een Stormpan 44 aangetroffen met een latafstand van 246 mm, terwijl aan de rechterzijde een Tuile du Nord met enkele kopsluiting en een latafstand van 229 mm verwerkt was.
Dat er door het verschil in latafstand aansluitproblemen ontstonden is te zien in foto 1. Het niet aansluiten van de zijsluitingen van de 2 verschillende pantypen leidde dan ook prompt tot de nodige lekkages.

Naast de aansluitproblemen op de woningscheidende wand had de aannemer van het geïnspecteerde pand (met de Tuile du Nord 1 kops) naast bovengenoemd probleem nog enkele uitvoeringsfoutjes gemaakt. Op het kopschild van het schilddak werd de panlatafstand op het linker gedeelte zo krap dat de kopsluitingen niet meer in elkaar pasten waardoor deze open stonden. (foto 2) Dat dit ook een potentiële bron van lekkage is zal door de lezer begrepen worden.

Het afwerken van hoekkepers met een flexibele mortel vereist enige handigheid om het gewenste resultaat te bereiken. Indien men deze handigheid mist kan naderhand het dak altijd nog gereinigd worden met wat water en zeep. Dat men echter een dak achterlaat met pannen en vorsten (foto 3) welke ondergesmeerd zijn met deze mortel doet toch grote twijfels oproepen over de vakbekwaamheid en het verantwoordelijkheidsgevoel van de verwerkers.

Dat het verwerken van lood enige vakbekwaamheid vereist was in dakdekkend Nederland geruime tijd bekend. Ook op dit dak werd dat onomwonden bewezen.
Het lood van de rookgasdoorvoer heeft men gewoon op de pannen 'gelegd' zonder het even in het panprofiel te drijven. Ook onder de dakkapel heeft men geen enkele moeite gedaan om het voetlood in het panprofiel te krijgen waardoor vele potentiële lekkage-openingen ontstaan en de wind vrij spel heeft.
Onder het dakvenster (met aangemonteerd ribbellood) blijkt het nog een kunst om het lood in het panprofiel te krijgen. Er ontstaat een horizontale goot onder het dakraam waardoor het aflopende water aan de rechter en linkerzijde eenvoudig onder de pannen kan verdwijnen. (foto 4)
Naast een dakvenster dienen dakpannen (welke de ophangnokken kwijt zijn) verankerd te worden door het boren van een gaatje in de kopsluiting en deze met een RVS schroef met neopreen volgring te bevestigen. In deze situatie heeft men dit gedaan door vanaf de panlat een geperforeerde strip onder de pan door te leiden en de strip vervolgens aan de onderzijde van de pan terug te buigen.
Nadeel van deze methode is dat enerzijds de strip na verloop van tijd doorroest en de pan van het dak afglijdt, anderzijds wordt de dakpan aan de onderzijde opgebeurd waardoor de kopsluiting niet meer functioneert. De waterdichtheid van een dergelijke aansluiting is aanzienlijk minder dan de normaal overlappende dakpannen. (foto 5)

De aansluiting van dakpannen op een platdak of aan de bovenzijde van een dakkapel geeft in de praktijk nogal eens vreemde oplossingen te zien, zo ook hier.
De onderzijde van de dakpannen ligt hier op de bitumineuze dakbedekking zonder dat er onder de dakpannen een zgn. knijplat is aangebracht (foto 6 en 7).
Door het mankeren van deze lat heeft de onderste pannenrij een andere hellingshoek gekregen als de daarboven liggende, hetgeen tot gevolg heeft dat de kopsluiting open gaat staan en de pannen op een zeer kritisch punt in het dak een mindere waterdichtheid hebben.

Niet alleen de achteropstand van dakkapellen maar vooral de zijopstanden ter plaatse van de aansluiting met het pannendak leveren de meest opzienbarende oplossingen te zien. Aan de voorgevel heeft men een slabbe lood tussen de pannen ingelegd (foto 8) en dit enigszins gevormd (hetgeen natuurlijk niet waterdicht kan zijn) terwijl aan de achterzijde ruwweg een stuk uit de pan gezaagd is (foto 9) en een slabbe lood hieronder geplaatst is. Zoals op beide foto's te zien is heeft men weinig aandacht besteed aan het waterdicht afwerken van deze details.
Bij foto 8 had met wat meer aandacht voor het op de juiste manier van lood drijven het detail goed waterdicht gemaakt kunnen worden. Ook bij foto 9 had door toepassing van een grotere loodslabbe, het nodige felswerk en een beter passende dakpan waterdicht afgewerkt kunnen worden. De aanwezige pas geslepen dakpan overlapt het lood nauwelijks 30 mm (foto 10). Vervelende bijkomstigheid is dat de dakbedekking van het platte dak ook door het lood niet meer dan 40 mm overlapt wordt (foto 10).
Overeenkomstig de afwerking van het dak blijkt ook aan de 'finishing touch' van het uitvoerende bedrijf de nodige haken en ogen te hebben. Op de platte daken worden grote hoeveelheden roestende draadnagels, puin en geslepen dakpannen aangetroffen. Een dergelijk visite kaartje is in dit geval tekenend voor de kwaliteit van het bedrijf.

Opnieuw wordt aangetoond dat het uitvoeren van hellende daken beter aan een gespecialiseerd bedrijf uitbesteed kan worden. Zeer veel dakdekkers bedrijven hebben goed opgeleid personeel voor wie het dagelijks werk is in de praktijk oplossingen te bedenken die een hoge mate van waterdichtheid garanderen.

door: L.A. Iseger