Zoeken

Dak Helling 1997-05-10 Bijzondere dakvormen kenmerken woningbouwproject in Lelystad

"

In opdracht van een projectontwikkelaar wordt in Lelystad de eerste fase gerealiseerd van een omvangrijk en opmerkelijk woningbouwproject. Bijzondere dakvormen en ingewikkelde details hebben bij het dekken van de eerste proefwoningen voor de nodige problemen gezorgd. Eén troost: Hoe lastig het ook is voor het uitvoerend dakdekkersbedrijf, mooie daken worden het wel.

De komende vijf jaren moeten er aan het water in Lelystad 350 woningen komen. Niet zomaar woningen. Alle huizen, uitgevoerd in houten skeletbouw, worden geprefabriceerd in Finland en als compleet pakket naar de poldergemeente gestuurd. In Nederland worden de buitenmuren eromheen gemetseld en worden de woningen met pannen gedekt. De geografische afstand, afwijkende bouwmethoden en wellicht taalproblemen waren er de oorzaak van dat de communicatie tussen de bouwpartijen soms verre van optimaal was. Jan Weijers, directeur van Weijers Eikhout Dakenmakers in Groesbeek, kan erover meepraten. 'We hebben inmiddels de eerste vijf proefwoningen klaar en er is van alles misgegaan. De daken van de proefwoningen hebben drie manweken extra gekost. De oorzaak was puur toe te schrijven aan het feit dat van een aantal detailleringen gewoon niks klopte.'
Met de bouw van de eerste fase die veertig woningen omvat, verwacht Weijers weinig problemen meer te hebben. De Finnen zijn naar Nederland gekomen en hebben ter plekke kunnen bekijken hoe architectenbureau De Zanger en Dane uit Uithoorn het nou precies had uitgedacht. En dat was bepaald niet simpel. Het architectenbureau ontwierp zeven woningtypen met alle weer verschillende dakvormen.

Telefoonverkeer

Dat zich problemen in de communicatie zouden voordoen, was dan ook bijna voorspelbaar. Het is niet gemakkelijk om een dakvorm waarbij drie hoeken bij elkaar komen via het telefoon- en faxverkeer uit te leggen. Vragen om moeilijkheden bijna, maar ze zijn eruit gekomen. Bovendien is voor het vervolg van het project afgesproken dat de dakpanelen niet meer volledig geprefabriceerd in Finland worden gemaakt. De panlatten slaan de dakdekkers van Weijers er nu zelf wel op. Dat sluit in elk geval alvast één risico uit.

Een project van dergelijke omvang en bijzonder karakter vinden de Nederlandse dakdekkersbedrijven niet dagelijks op hun weg. De uitvoering vraagt om inzet van ervaren en gespecialiseerde dakdekkers. Het aantal bedrijven dat projecten als deze aankunnen is waarschijnlijk op de vingers van één hand te tellen. De aanneemsom voor de daken vertegenwoordigt een waarde van om en nabij de vijf miljoen gulden. Weijers die het hele project heeft aangenomen zal de komende vijf jaar constant vier dakdekkers in Lelystad aan het werk hebben.
Illustratief voor de complexiteit van het werk is het aantal hoekkeperloketten dat wordt verwerkt. Op de 350 woningen komen er in totaal 25 duizend, een gemiddelde van ruim zeventig per woning.

Vlakke dakpan

De woningen worden gedekt met het type Astratto van RBB. De architect heeft de keuze op deze vlakke dakpan laten vallen omdat de pan met zijn strakke contouren zich bij uitstek leent voor een eigentijds, lichtvoetig ogend dakvlak. De pan heeft een compact formaat (230 x 380 mm) en biedt daarmee oneindig veel mogelijkheden om in te spelen met vorm en ritme. Met de Astratto heeft RBB tegemoet willen komen aan de groeiende voorkeur voor flauwere dakhellingen en een bijbehorend exclusief dakbeeld. Het gebruik van de vlakke dakpan benadrukt de sprekende horizontaal gedomineerde belijning die met hoekkeperloketten wordt voortgezet op de hoeken. Dat met name de horizontale lijnen zo nadrukkelijk spreken is het gevolg van het halfsteensverband waarin de pannen altijd worden gelegd.
De keuze van de architect voor de Astratto wordt -zoals bij elke dakpan trouwens- ingegeven door esthetische aspecten. Maar de vlakke pan heeft daarnaast ook een praktisch voordeel. Dankzij het vlakke oppervlak is de kans op vervuiling minimaal. RBB noemt de Astratto 'een logische aanvulling op de RBB Stonewold'.

Passen en meten

Het dekken met Astratto mag dan bij rechte daken lekker vlot en probleemloos gaan, de ingewikkelde dakvormen en lastige details in Lelystad vereisen veel nauwkeurigheid bij het passen, meten en zagen. Hierdoor moet er nogal wat meer tijd dan doorgaans gebruikelijk is per woning aan worden besteed. Weijers schat in vergelijking met rechte daken dat alleen al voor het aanbrengen van de panlatten ongeveer driemaal zoveel tijd nodig is. Het dekken zelf gaat wat sneller maar tweemaal zoveel werkuren zullen er toch al gauw mee gemoeid zijn. Volgens Weijers is het benodigd aantal werkuren ook bij deze afwijkende dakvormen met een grote mate van nauwkeurig vooraf te calculeren. In zijn bedrijf maakt hij gebruik van het Gilde-calculatieprogramma. Weijers: 'De specifieke gegevens moet je uiteraard zelf invoeren en als je dan van de verkeerde cijfers uitgaat, ben je vervolgens natuurlijk nog nergens. Ik heb er alle vertrouwen in dat we met onze calculatie de realiteit heel dicht zullen benaderen. Wat er bij de eerste vijf woningen fout is gegaan, kan je ons als dakdekkers niet aanrekenen. En zowel bij de ontwerper, de hoofdaannemer Ooijevaar uit Alkmaar als de producent van de prefab-elementen was daar ook alle begrip voor.'

"